Tre shkencëtarë fitojnë çmimin Nobel për kimi për mjetin 'gjenial' për ndërtimin e molekulave

Tre shkencëtarë fitojnë çmimin Nobel për kimi për mjetin 'gjenial' për ndërtimin e molekulave

Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal dhe K. Barry Sharpless kanë fituar çmimin Nobel për kiminë, për punën që ka prodhuar "një mjet gjenial për ndërtimin e molekulave".

Treshja fitoi çmimin për themelimin dhe avancimin e fushave të kimisë së klikimeve dhe kimisë bioortogonale, e cila "ka çuar në një revolucion në mënyrën se si kimistët mendojnë për lidhjen e molekulave së bashku", tha Akademia Mbretërore Suedeze e Shkencave.

Kimia e klikimit mundëson reagime të shpejta dhe të drejtpërdrejta, ku "blloqet e ndërtimit molekular këputen së bashku shpejt", tha komiteti. Parimi mund të sjellë përfitime të botës reale në zhvillimin e farmaceutikëve dhe mjekësisë, duke përfshirë trajtime të kancerit.

Sharpless dhe Meldal filluan konceptin përpara se Bertozzi "ta çonte kiminë e klikimeve në një nivel të ri", thanë organizatorët, duke zhvilluar reaksione klikimi që funksionojnë brenda organizmave të gjallë (ose reaksione bioortogonale).

Ajo u tha gazetarëve në konferencën për shtyp të fituesve përmes telefonit se përparimet e saj po përdoren "për të zbuluar lloje të reja molekulash që nuk e dinim se ekzistonin" dhe do të thotë se shkencëtarët "po bëjnë kimi brenda pacientëve njerëzorë për t'i bërë ilaçet të shkojnë në vendin e duhur.”

Bertozzi, e cila jep mësim në Universitetin Stanford në Kaliforni, tha se lajmi për çmimin Nobel iu kumtua në mes të natës në bregun perëndimor amerikan. "Unë mezi marr frymë", tha ajo për reagimin e saj.

Sharpless, ndërkohë, u bë personi i pestë që fitoi dy çmime Nobel, duke iu bashkuar një liste të shkurtër që përfshin kimistët pionierë Marie Curie dhe Frederick Sanger. Më parë ka fituar çmimin e kimisë në vitin 2001.

Nobelët ndahen gjatë gjithë javës, të hënën dhe të martën u shpallën çmimet për mjekësi dhe fizikë./Motilokal.com