Hulumtim: Zjarret çlirojnë kancerogjenë nga toka

Hulumtim: Zjarret çlirojnë kancerogjenë nga toka

Nivelet e larta të nxehtësisë nga zjarret mund t'i kthejnë metalet në tokë në grimca kancerogjene që lëshohen në ajër, sipas rezultateve të një studimi të ri shkencor.

Edhe pse një sasi në rritje e kërkimeve në vitet e fundit është përqendruar në efektet e gazrave të çliruar nga djegia, shumë më pak vëmendje i është kushtuar efektit që zjarri ka mbi metalet që ndodhin natyrshëm në tokë dhe bimë.

Nxehtësia jashtëzakonisht e lartë e shkaktuar nga një zjarr mund ta kthejë metalin e kromit në grimca toksike që rrezikojnë zjarrfikësit dhe njerëzit që jetojnë aty pranë, sipas studimit të botuar në revistën Nature Communications.

"Në përzierjen komplekse të gazrave dhe grimcave që zjarret lëshojnë si tym dhe lënë pas si pluhur, metalet e rënda si kromi janë anashkaluar kryesisht (nga shkencëtarët)", tha autori i studimit Scott Fendorf në një deklaratë për shtyp në Shkollën e Qëndrueshmërisë Stanford.

Kromi gjendet zakonisht në tokat e Shteteve të Bashkuara perëndimore, Australisë, Brazilit, Evropës, Indonezisë dhe Afrikës së Jugut. Disa procese kimike natyrore mund të bëjnë që metali të ndryshojë nga një formë beninje, e quajtur krom-3, në një kancerogjen të quajtur krom-6. Kjo toksinë mund të shkaktojë kancer, dëmtim të organeve dhe probleme të tjera shëndetësore.

Për hulumtimin, shkencëtarët e Stanford-it mblodhën mostra nga tokat e pasura me krom të katër zonave të mbrojtura në bregun verior të Kalifornisë që përjetuan zjarre në 2019 dhe 2020. Ata ekzaminuan dheun nga zonat që ishin djegur dhe zonat që i kishin shpëtuar zjarrit. Në zonat e pasura me krom, ku bimësia kishte lejuar që zjarret të digjen intensivisht dhe për një kohë të gjatë, studiuesit zbuluan se nivelet e kromit toksik ishin rreth shtatë herë më të larta se në zonat e padjegura.

Edhe pas frenimit të plotë të zjarrit, studimi zbuloi se komunitetet lokale pranë zjarreve mund të jenë ende të ekspozuara ndaj këtyre substancave, për shkak të erërave të forta që bartin grimca të imëta dheu të ngarkuara me krom toksik.

/Motilokal.com