Mikroplastika është kudo rreth nesh dhe fatkeqësisht edhe brenda nesh. Sipas përkufizimit, mikroplastika përfshin të gjitha pjesët e plastikës më të vogla se 5 mm, por problemi më i madh janë ato që janë shumë më të vogla, aq të vogla saqë janë të vështira ose të pamundura për t'u parë vetëm me syrin e njeriut. Pjesët e vogla të plastikës janë rezultat i prodhimit të tepërt të polimereve sintetike dhe ato krijohen kryesisht nga shpërbërja e plastikës në pjesë më të vogla. Përkatësisht, pjesa më e madhe e plastikës nuk është e degradueshme, por thjesht ndahet në mijëra e miliona pjesë të vogla me kalimin e viteve.

Ka prova në rritje se mikroplastika po depërton në të gjithë ekosistemin. Një studim i fundit i gjeti ato në 90 për qind të llojeve të proteinave që studiuesit kontrolluan, ndërsa një studim i vitit 2020 i gjeti ato edhe në fruta dhe perime. Një studim tjetër, i botuar këtë vit, sugjeron se uji në shishe mund të përmbajë deri në 100 herë më shumë grimca plastike sesa mendohej më parë, dhe disa studime kanë gjetur madje mikroplastikë në placentën e njeriut para lindjes. Problemi me mikroplastikën është më i keq se sa mendohej. Prej kohësh dihet se ekziston në ujin e detit dhe në plazhe dhe ndërkohë është zbuluar edhe në sistemin e ujërave të ëmbla dhe madje edhe në akullin në Arktik. Kjo e bën të qartë se mikroplastika gjithashtu udhëton nëpër ajër.

Pra, mikroplastika është aktualisht një problem i pandalshëm. Por sa e keqe apo e rrezikshme është për njerëzit? Ekzistojnë dy mekanizma të qartë me anë të të cilave mikroplastika mund të ndikojë në shëndetin tonë: duke prishur kimikisht funksionimin normal të sistemeve të trupit tonë ose duke u grumbulluar në sasi të mjaftueshme për të bllokuar sistemin tonë të qarkullimit të gjakut, të frymëmarrjes ose të tretjes. Rritja e rrezikut të kancerit është një shqetësim kyç, por nuk është e qartë se sa të shqetësuar duhet të jemi. Lidhjet me potencialin kancerogjen të mikroplastikës dhe nanoplastikës, të cilat mezi duken me sy edhe nën një mikroskop të fuqishëm, janë vërtetuar në kushte laboratorike në qelizat njerëzore dhe në trupat e gjallë të subjekteve të kafshëve dhe bimëve. Por këto studime përdorën një përqendrim shumë më të lartë të plastikës sesa zbulohet zakonisht në qarkullimin e gjakut të njeriut. Në mënyrë të ngjashme, nuk është plotësisht e qartë nëse mikroplastika ka një efekt të rëndësishëm, për shembull, në prodhimin e qelizave imune ose në oreksin, megjithëse shkencëtarët paralajmërojnë për këto rreziqe. Një tjetër e panjohur është nëse mikroplastika akumulohet në trup përgjithmonë apo përfundimisht dëbohet nga trupi ynë.

Pra, ka shumë të panjohura për mikroplastikën dhe dëmshmëria e saj për njerëzit dhe mjedisin ende nuk është përcaktuar mjaftueshëm, por problemi nuk duhet anashkaluar sepse mikroplastika ka kudo dhe nga viti në vit ka gjithnjë e më shumë të tilla sepse bota ka nuk ka alternativa ndaj plastikës kur ka shumë produkte në fjalë. Plastika është një material i dobishëm që shpesh edhe shpëton jetë (mjafton të mendoni për helmetat mbrojtëse dhe sediljet e makinave për fëmijë, të cilat nuk do të ekzistonin pa plastikë), por problemi është se ne kemi përdorur plastike në mënyrë të paqëndrueshme dhe të tepruar për dekada, duke i lënë kështu brezave të ardhshëm një trashëgimi që nuk do ta zgjidhin dot ashtu. Prandaj, e gjithë bota duhet t'i drejtohet produkteve plastike që janë të biodegradueshme ose më të lehta për t'u ricikluar (shumë lloje të plastikës janë të vështira ose të pamundura për t'u ricikluar).

/Motilokal.com