Ligatinat janë një ekosistem mjaft i rëndësishëm që sigurojnë një larmi përfitimesh përfshirë filtrimin e ujit, sigurimin e biodiversitetit, mbrojtjen e bregdetit dhe zbutjen e ndryshimeve klimatike. E ardhmja e një jetese të qëndrueshme për njerëzimin varet nga ligatinat, megjithatë, gjysma e ligatinave në botë janë zhdukur gjatë shekullit të fundit.

Ato gjenden në të gjithë botën, në çdo klimë nga peizazhi i ngrirë i Alaskës e deri në zonat e nxehta pranë ekuatorit.

Ligatinat zakonisht janë të klasifikuara në bazë të tokës dhe bimëve si moçale dhe këneta.

Uji në ligatinat është ose ujë i ëmbël, i brishtë, ose i kripur.

Të Ligatinat më të mëdha përfshijnë pellgun e lumit Amazon, në West Siberian Plain, në Pantanal në Amerikën e Jugut, dhe Sundarbans në Ganges delta - Brahmaputra.

Ligatinat janë ndër mjediset më produktive në botë me biodiversitet të lartë (një larmi e madhe e formave të jetës). Vetëm pyjet e shiut dhe shkëmbinjtë koral kanë më shumë biodiversitet.

Biodiversiteti i pasur i ligatinave ka sjellë që ato të përshkruhen si "supermarkete biologjikë" dhe "çerdhe të jetës".

Shumë lloje bimore dhe shtazore jetojnë në ligatina, duke përfshirë një numër specie të rralla dhe të rrezikuara. Bimët që rriten në ligatinat sigurojnë strehim nga grabitqarët për speciet e preve dhe zonat fole për zogjtë, ndërsa uji u jep peshqve dhe butakëve një vend për t’u shumuar. Disa lloje të kafshëve kalojnë tërë jetën e tyre në ligatina, ndërsa të tjerët duhet të vizitojnë ligatinat për të rritur pasardhës.

Më shumë se gjysma e 100,000 specieve të njohura të kafshëve në ligatinat janë insekte.

Peshqit janë më të varur nga ekosistemet ligatinore se çdo lloj habitati tjetër.

Amfibët si bretkosat kanë nevojë për habitatet tokësore dhe ujore në të cilat riprodhohen dhe ushqehen.

Zvarranikët si aligatorët dhe krokodilët janë të zakonshëm në ligatinat e disa rajoneve.

Zogjtë, veçanërisht shpendët ujorë dhe zogjtë që përdorin ligatinat gjerësisht zogjtë migrues shpesh ndalen në ligatinat për të pushuar.

Kryesisht shtrihen në Brazilin perëndimor, por edhe në Bolivi dhe Paraguai. Pantanal është ligatinat më e mëdha dhe më e rëndësishme në botë të çdo lloji. Pantanal (është spanjisht ka kuptimin "moçale") mbulon një sipërfaqe prej 150.000 kilometra katrorë (57,915 milje katrore) (më e madhe se sipërfaqe të përgjithshme sa e Anglisë! Gjatë sezonit të shirave (dhjetor-maj), 80 për qind e Pantanal është përmbytur, dhe përmban larminë më të madhe të bimëve ujore në botë.

Pellgu Atchafalaya ose Këneta apo Moçali Atchafalaya është ligatina më e madhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. E vendosur në jug-qendër të Luizianës, është një kombinim i ligatinave dhe zonës së lumi Atchafalaya dhe Gjiri i Meksikës.

Everglades është një ligatinë e vendosur në pjesën jugore të shtetit amerikan të Floridës. Shtresa e ligatinës është e gjatë 160 kilometra (100 milje) dhe e gjerë 100 km (60 milje). Kjo ligatinë përfshin Liqenin Okeechobee të Floridës dhe shpesh quhet "lëndinë e vërtetë".

Ligatinat Kakadu, e cila është e vendosur në territorin verior të Australisë, është afro 20,000 kilometra katrorë. Kakadu është shtëpi e bukurisë së jashtëzakonshme natyrore dhe biodiversitetit unik. Ajo ka hyrë në listën e trashëgimisë botërore për shkak të vlerave të saj kulturore dhe natyrore.

Franca ka një nga ligatinat më të famshëm në botë të njohur si Camargue. Koha më e madhe për të vizituar zonën e Parkut Natyror Camargue është gjatë pranverës dhe vjeshtës sepse gjatë asaj kohe mijëra zogj migrojnë në ligatinat e parkut. Vëzhguesit e zogjve nga e gjithë bota vizitojnë Camargue në një numër të madh gjatë këtij sezoni. Ka edhe kuaj të bardhë gjysmë të egër që kanë shëtitur ligatinat për mijëra vjet.

Laguna më e madhe urbane e Evropës shtrihet vetëm 15 minuta nga Londra qendrore. Pas një projekti rigjenerimi prej 10,6 milionë, Wetamets Walthamstow u hap për vizitorët për herë të parë në 150 vjet në Tetor të viti 2017. Në pronësi të Thames Water, 10 rezervuarët këtu furnizojnë 3.5 milion familje, por ato janë gjithashtu një strehë për zogjtë e ujit.

Ligatinat ofrojnë vlera të panumërta ekonomike, ekologjike, kulturore, rekreative dhe estetike.

Vlerësimi i Ekosistemit të Mijëvjeçarit të Kombeve të Bashkuara përcaktoi që degradimi i mjedisit është më i spikatur brenda sistemeve ligatinore sesa çdo ekosistem tjetër në Tokë./Motilokal.com