Kur ditët shkurtohen dhe netët zgjaten, disa njerëz e shijojnë qetësinë e dimrit dhe atmosferën e ngrohtë që sjell, por për të tjerë kjo periudhë mund të jetë e rëndë. Kjo është koha kur shfaqet ajo që quhet depresion sezonal, një gjendje që lidhet ngushtë me ndryshimin e stinëve.

Për ata që ndihen më mirë nën diell dhe i lidhin ditët e mira me verën, stina e ftohtë shpesh sjell ulje të humorit dhe mungesë energjie. Depresioni sezonal, i njohur edhe si çrregullim afektiv sezonal (SAD), është një formë depresioni që shfaqet zakonisht në vjeshtë dhe dimër, më rrallë në verë.

Rreth pesë për qind e njerëzve në vendet e zhvilluara përjetojnë këtë formë depresioni. Përqindja është më e lartë në zonat veriore, ku dimrat janë më të gjatë e më të errët.

Pse ndodh depresioni sezonal

Ekspertët e lidhin kryesisht me mungesën e dritës natyrale. Ditët më të shkurtra prishin ritmin biologjik të trupit, ndërsa të ftohtit dhe mungesa e lëvizjes fizike përkeqësojnë gjendjen shpirtërore.

Kush ndikohet më shumë

Depresioni sezonal shfaqet më shpesh tek gratë dhe tek të rriturit e rinj. Ata që kanë pasur më parë episode depresioni ose çrregullime bipolare janë më të rrezikuar, po ashtu edhe ata që kanë histori familjare me sëmundje mendore.

Ashtu si çdo formë tjetër depresioni, SAD ndikon në humor, energji dhe jetën e përditshme. Shfaq ndjenja pashprese, lodhje, mungesë interesi për aktivitetet e zakonshme, por edhe simptoma fizike si dhimbje koke, shqetësime të tretjes apo tension muskulor.

Shenjat që shpesh kalojnë pa u vënë re

Depresioni sezonal nuk është gjithmonë i dukshëm. Mund të shfaqet me ndryshime të vogla që zgjaten me muaj. Ja disa sinjale që vlejnë të vërehen:

• Vështirësi në përqendrim. Edhe detyrat e zakonshme kërkojnë më shumë përpjekje.
• Izolim nga të tjerët. Zgjedhja për të qëndruar në shtëpi bëhet më e zakonshme se dëshira për dalje apo shoqëri.
• Ndryshim në rutinë. Fjetja dhe ngrënia ndryshojnë ndjeshëm, shpesh pa arsye të qartë.
• Humbje e interesit për intimitet. Shmangia e afërsisë dhe mungesa e dëshirës janë shenja të zakonshme.
• Përdorim i tepruar i telefonit. Shërben si mënyrë për t’u larguar nga realiteti dhe ndjenjat e pakëndshme.

Si ta përballoni

Një pjesë e mirë e simptomave mund të lehtësohen me ndryshime të vogla në stilin e jetesës: më shumë kohë jashtë, shoqëri, aktivitet fizik dhe zakone që sjellin kënaqësi të përditshme.

Nëse, megjithatë, gjendja nuk përmirësohet dhe ndikon në jetën e përditshme, është e domosdoshme ndihma profesionale. Trajtimet mund të përfshijnë terapi bisedash, antidepresantë ose terapi me dritë që kompenson mungesën e diellit. Edhe vitamina D mund të ndihmojë gjatë muajve të errët të vitit.

/Motilokal.com