A është i pijshëm uji në Hënë, flasin shkencëtarët

A është i pijshëm uji në Hënë, flasin shkencëtarët

Ka ujë në hënë dhe ka shumë më tepër sesa mendonin shkencëtarët më parë.

Ditë më parë shkencëtarët e NASA-s njoftuan se kishin zbuluar ujë molekular në Hënë, të bllokuar në akull nëpër sipërfaqen hënore. Nga të dhënat, ata vlerësojnë se ka rreth 40,000 kilometra katrorë ujë në Hënë.

Shumë ujë do të thotë se ka implikime të mëdha për ambiciet për të krijuar një prani të qëndrueshme njerëzore në Hënë. Pra, a mund ta pimë në të vërtetë?

Përgjigje e shkurtër: Po, mundemi, shpjegon Shuai Li, një ndihmës studiues në Institutin e Gjeofizikës dhe Planetologjisë në Universitetin e Hawaii. Të paktën, në teori mundemi.

"Është akulli i ujit, i njëjtë me akullin e ujit në Tokë", thotë Li për Inverse.

John Priscu, një profesor në Universitetin e Montanës, i cili studion biokiminë e mjediseve të akullta, është dakord.

"Përfundimi, nëse trajtohet si duhet, duhet të jetë i pijshëm", tha ai për Inverse.

Por uji në Hënë nuk është ende gati për të bërë kokteje astronautësh.

Së pari, shkencëtarët duhet të dinë më shumë rreth asaj se çfarë tjetër mund të vërtitet brenda këtij uji.

Çfarë ka në ujin e Hënës? 

Uji në Tokë nuk është gjithmonë i pastër. Uji i detit, për shembull, përmban rreth 96.5 për qind ujë, 2.5 për qind kripëra dhe më pas sasi të vogla të materialit organik dhe shtesa të tjera të padëshirueshme si mikroplastikat  ose gazrat atmosferikë.

Po kështu, uji i Hënës ndoshta nuk është i pastër. Li thotë se ndoshta është i përzier me regolit hënor - një shtresë mbeturinash të lirshme që variojnë nga 5 metra deri në 10 metra të thella në varësi të vendit ku jeni në Hënë.

NASA përshkruan kolonën hënore si një "tokë të hollë gri" të bërë nga fragmente shkëmbinjsh nga vetë Hëna. Ai gjithashtu përmban mbetje nga bombardimi i meteorideve të imëta dhe grumbuj materialesh të formuar kur këta meteoritë shkrijnë pjesët e regolitit ekzistues.

Është e mundshme që kjo "tokë e hollë gri" të përfundojë në ujin e Hënës, por nuk është e qartë saktësisht se cilat përbërje të tjera mund të jenë atje, shton Li. Ai thotë se ndoshta varet nga rajoni i Hënës nga vjen uji.

Uji i pranishëm në kratere më të mëdha mund të jetë gjithashtu i ekspozuar ndaj materialeve bazaltike, thotë Li. Këto gjenden në fund të kratereve të formuara nga ndikime të mëdha meteorësh, të cilat do të kishin shkrirë shkëmbin në ato zona. Rreth 29 për qind e anës së afërt të Hënës përmban bazalt, por gjendet vetëm në rreth 2 për qind të anës së largët të Hënës.

Li thotë se uji në Hënë mund të mos ketë shije të mirë tani, por nëse do ta pastronim, ka të ngjarë të ketë shije të freskët.

Priscu shton se uji i Hënës mund të jetë pak i kripur nëse merret nga rajone ku procesi i lartësimit ka lejuar që kripërat të përqendrohen. Lartësimi është procesi me të cilin një lëndë e ngurtë bëhet gaz pa kaluar nëpër fazën e lëngshme./Motilokal.com