Transporti ajror dhe ndryshimet klimatike

Transporti ajror dhe ndryshimet klimatike

Aviacioni luan një rol kritik në lidhjen e njerëzve dhe vendeve në mbarë botën, megjithatë ai ka një ndikim të rëndësishëm në ndryshimin e klimës përmes emetimeve të gazrave serrë dhe ndotësve të tjerë. Nga ana tjetër, ngjarjet ekstreme të motit po bëhen më të shpeshta dhe më intensive në mbarë botën për shkak të ndryshimeve klimatike, duke i bërë aeroportet, aeroplanët dhe operacionet e fluturimit gjithnjë e më të cenueshëm.

Mënyrat kryesore në të cilat aviacioni kontribuon në ndryshimet klimatike janë:

1. Emetimet e dioksidit të karbonit (CO2): Aeroplanët djegin lëndë djegëse fosile, kryesisht vajguri dhe lëndë djegëse speciale të avionëve, të cilat lëshojnë dioksid karboni (CO2) në atmosferë. CO2 është një gaz kryesor serrë që kontribuon në ngrohjen globale duke bllokuar nxehtësinë në atmosferën e Tokës. Aeroplanët prodhojnë gjithashtu sasi të mëdha të oksideve të azotit (NOx).

2. Retë artificiale: Aeroplanët prodhojnë gjithashtu re artificiale (Contrails), të cilat janë re lineare të formuara nga ndërveprimi i produkteve të djegies së motorëve dhe krahëve të aeroplanit me avujt e ujit. Contrails mund të kontribuojnë në efektin e ngrohjes duke bllokuar nxehtësinë në troposferë kryesisht gjatë natës, ndërsa gjatë ditës ato gjithashtu kanë një efekt ftohës duke hijezuar rrezatimin diellor.

3. Ndotja direkte: Emetimet e aeroplanëve ndodhin në lartësi të mëdha, ku efekti i tyre në atmosferë mund të jetë më i fortë. Efekti ngrohës i emetimeve të aviacionit në lartësi të mëdha vlerësohet të jetë më i madh se efekti i tyre në nivelin e tokës.

4. Ndikimet në tokë: Faktorë shtesë mjedisor, të tillë si përdorimi i tokës për aeroportet dhe infrastrukturën përkatëse, si dhe potenciali për ndikime indirekte në mikroklimat lokale pranë aeroporteve dhe të gjitha aktivitetet që lidhen me aeroportin (p.sh., transporti, ajri i kondicionuar, etj.) gjithashtu duhet të merren parasysh.

Efektet e ndryshimeve klimatike në aviacion

Industria e aviacionit ka njohur nevojën urgjente për të adresuar ndryshimet klimatike dhe është zotuar të arrijë zero emetimet e karbonit deri në vitin 2050. Në mbështetje të qëllimit të Marrëveshjes së Parisit për të kufizuar ngrohjen globale në 1.5°C, industria e aviacionit ka një strategji me katër drejtime kufizuar emetimet:

1. Mbështetja e qeverive për rritjen e shpejtë të llojeve të reja të karburanteve në mënyrë që aviacioni të mund të bëjë një tranzicion energjetik larg karburanteve fosile.

2. Zhvillimi i teknologjive të reja radikale si aeroplanët elektrikë, hibridë, hidrogjeni, si dhe ndryshime rrënjësore në arkitekturën e kornizës së avionit.

3. Bashkëpunimi që bazohet në natyrën tashmë bashkëpunuese të transportit ajror, por përfshin qeveritë, studiuesit dhe sektorë të tjerë.

4. Sigurimi që aviacioni, së bashku me pjesën tjetër të ekonomisë, mund të përmbushë frymën e bashkëpunimit global të Marrëveshjes së Parisit për të shmangur ndikimet më të këqija të ndryshimeve klimatike.

Vonesat dhe ndërprerjet e shkaktuara nga moti ekstrem gjithnjë e më i shpeshtë përbëjnë 75% të vonesave të trafikut ajror, duke u kushtuar linjave ajrore miliarda dollarë çdo vit në karburant shtesë, mirëmbajtje, ekuipazh dhe kosto kompensimi.

Për më tepër, siguria e pasagjerëve dhe anëtarëve të ekuipazhit rrezikohet kur ndodhin ngjarje të papritura të motit, të tilla si turbulenca e pastër e ajrit (CAT) që është e padukshme dhe e vështirë për t'u parashikuar përpara një fluturimi. Ngrohja globale është treguar se rrit këto turbulenca, veçanërisht mbi oqeanet e hemisferës veriore.

/Motilokal.com