Organizata Botërore e Meteorologjisë (OBM) njoftoi se viti 2020 pritet të jetë viti i dytë më i nxehtë i regjistruar ndër vite, pas 2016.

Sipas një raporti të publikuar nga OBM thuhet se vitet e kaluara, 2015 deri në 2020, janë regjistruar si vitet më të nxehta që nga fillimi i rekordeve moderne në 1850.

Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara Antonio Guterres tha se raporti i vitit 2020 tregon "sa afër jemi me katastrofën klimatike".

"Zjarret apokaliptike dhe përmbytjet, ciklonet dhe uraganet janë gjithnjë e më shumë se normalja", tha ai në një fjalim në Universitetin Columbia në New York mbi gjendjen e planetit.

"Njerëzimi po bën luftë me natyrën. Kjo është vetëvrasje. Natyra gjithmonë e kthen prapa - dhe tashmë po e bën këtë me forcë dhe tërbim në rritje"

Marrëveshja e Parisit për ndryshimin e klimës e vitit 2015 bën thirrje për ngadalësimin e ngrohjes globale nën dy gradë Celsius mbi nivelin para-industrial (1850-1900), ndërsa vendet duhet të ndjekin përpjekjet për të kufizuar rritjen në 1.5 °C.

Vitet e nxehta zakonisht janë shoqëruar me një dukuri natyrore që njihet me emrin “El Ninjo”, që nënkupton çlirimin e nxehtësisë nga oqeani Paqësor. Por ky vit përkon me efektin e kundërt, që njihet me emrin “La Ninja”, i cili kontribuon në ftohjen e temperaturave.

"Për fat të keq, viti 2020 ka qenë një vit tjetër i jashtëzakonshëm për klimën tonë", tha sekretari i përgjithshëm i OBM-së Petteri Taalas.

"Temperatura mesatare globale në vitin 2020 është vendosur të jetë rreth 1.2 °C mbi nivelin para-industrial. Ka të paktën një në pesë shanse që ajo të kalojë përkohësisht 1.5 °C deri në vitin 2024."

Dekada më e nxehtë

OBM tha se viti 2020 dukej se ishte viti i dytë më i nxehtë ndonjëherë.

Vitet nga 2015 deri në 2020 janë individualisht "të ngjarë të jenë gjashtë më të ngrohtit e regjistruara", tha raporti.

Mesatarja e temperaturave gjatë pesë viteve të fundit dhe gjatë 10-viteve të fundit, "janë gjithashtu më të ngrohtat e regjistruara", shtoi ai.

Neville Nicholls nga Universiteti Monash në Melburn tha se kjo ishte "dëshmi e përshpejtimit të ngrohjes globale".

"Na u desh rreth një shekull që gazrat serë të ngrohnin globin me 1 °C; ne jemi në rrugën e duhur për të shtuar 1 °C tjetër vetëm në 30 vitet e ardhshme", tha ai.

Prodhimi i naftës, gazit dhe qymyrit duhet të bie 6 për qind në vit në mënyrë që të kufizojë ngrohjen globale katastrofike, tha vlerësimi vjetor Kombeve të Bashkuara, i cili mat ndryshimin midis qëllimeve të Parisit dhe planeve të prodhimit të karburanteve fosile të vendeve.

Gazrat serë në atmosferë janë nxitësi kryesor i ndryshimeve klimatike. Ndikimi i pandemisë së koronavirusit pritej të ishte një rënie ndërmjet 4.2 dhe 7.5 për qind të emetimeve të dioksidit të karbonit.

Sidoqoftë, CO2 mbetet në atmosferë për shekuj, që do të thotë se efekti i pandemisë është i papërfillshëm.

Sidoqoftë Taalas u inkurajua nga oferta e Kinës për neutralitetin e karbonit deri në vitin 2060 dhe qëllimi i presidentit të zgjedhur amerikan Joe Biden në vitin 2050, duke thënë se këto dhe premtimet nga Bashkimi Evropian, Japonia dhe Kanada mund të ndikonin në vendet si India dhe Rusia të ndjekin shembullin.

Më herët, kryeministrja e Zelandës së Re Jacinda Ardern shpalli "emergjencën klimatike", duke i thënë parlamentit se veprimi urgjent ishte i nevojshëm për hir të brezave të ardhshëm.

Zjarret në Siberi

Taalas tha se 2020-ta regjistroi "temperatura të reja ekstreme në tokë, det dhe veçanërisht në Arktik. Zjarret dogjën zona të mëdha në Australi, Siberi, bregun perëndimor të SHBA-ve dhe Amerikën e Jugut.

"Përmbytjet në pjesë të Afrikës dhe Azisë Juglindore çuan në zhvendosje masive të popullsisë dhe minuan sigurinë ushqimore për miliona."

Temperaturat në Siberinë veriore arriti në 38 °C në Verkhoyansk më 20 qershor, përkohësisht temperatura më e lartë e njohur kudo në veri të Rrethit Arktik.

Faza e këtij viti e ftohtë e La Nina e ciklit të temperaturave të sipërfaqes së Oqeanit Paqësor ngriti pyetjen se sa e nxehtë mund të kishte qenë ndryshe 2020-ta.

OBM tha se më shumë se 80 për qind e zonës së oqeanit kishin përjetuar të paktën një valë të nxehtësisë detare deri më tani në vitin 2020.

"Kohët e fundit niveli i detit është rritur me një ritëm më të lartë pjesërisht për shkak të rritjes së shkrirjes së akullit në Grenlandë dhe Antarktidë", tha raporti.

"Në Arktik, masa vjetore minimale e akullit të detit ishte e dyta më e ulëta e regjistruar."

Ndërkohë, 30 stuhi me emër, përfshirë 13 uragane, u formuan në Oqeanin Atlantik, duke ezauruar alfabetin dhe duke detyruar një kalim në alfabetin grek për të dytën herë.

Raporti i Përkohshëm i Gjendjes së Klimës Globale të vitit 2020 bazohet në të dhënat e temperaturës nga janari në tetor.

Raporti përfundimtar i vitit 2020 do të publikohet në mars të vitit 2021./Motilokal.com