
Jeff Bezos dhe Elon Musk që të dy duan të kolonizojnë hapësirën. NASA po përpiqet gjithashtu të vendosë njerëzit në sipërfaqen e Marsit.
Por nëse njerëzit duan të krijojnë komunitete në hënë ose planetë, çfarë do të hanë?
Janë kryer shumë eksperimente për të parë nëse bimët mund të rriten në hapësirë.
Dhe që nga java e kaluar, një test i ri ka filluar për të parë nëse qelizat e mishit mund të rriten.
Ishte një projekt pilot për të provuar një burim të mundshëm lëndësh ushqyese, një hap ndoshta i madh, të paktën shpresojnë eksperimentuesit, për të ardhmen e udhëtimit në hapësirë.
Eksperimenti u ëndërrua nga Aleph Farms, një kompani izraelite që është e specializuar në rritjen e mishit nga qelizat dhe po kryhet nga ekipi i parë i astronautëve tërësisht privat që viziton Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës.
Megjithatë, skeptikët thonë se metoda është shumë e paqëndrueshme për astronautët për t'u mbështetur dhe se rritja e mishit në hapësirë nuk do të jetë kurrë më e thjeshtë se sa thjesht ta dërgoni atë nga Toka.
Si rritet mishi?!
Rritja e mishit nga qelizat, veçanërisht në shkallë edhe në Tokë nuk është e lehtë. Aleph Farms është një nga disa kompani që përpiqen të prodhojnë "mish të kultivuar", por është e para që përpiqet ta bëjë këtë në hapësirë.
Kompanisë nuk i pëlqen të përdorë termin "mish i rritur në laborator" por në realitet ky proces nuk duket aspak si një fermë tradicionale.
Qelizat nga një lopë (edhe pse mund të jetë çdo kafshë) ushqehen me gjërat që u nevojiten për t'u rritur, si aminoacidet dhe karbohidratet. Qelizat shumohen derisa të formohet indi muskulor dhe përfundimisht bëhet mish që mund të hani. Ky proces quhet "kultivim".
Mishi është rritur në depozita që duken më shumë si ato që do të gjeni në një fabrikë birre sesa në një oborr ferme. Cikli jetësor i një kafshe të rritur për mish, lindja, jeta dhe therja është anashkaluar plotësisht.
Të apasionuarit thonë se procesi ka implikime potencialisht pozitive për mjedisin, duke reduktuar në mënyrë drastike emetimet e metanit për shembull.
Pse të rritet mishi në hapësirë?
Zvika Tamari, e cila drejton programin hapësinor të Aleph Farms, thotë se shkencëtarët nuk e dinë nëse kjo mund të përsëritet në gravitetin zero.
"Ne e dimë nga shumë studime të mëparshme shkencore se fiziologjia dhe biologjia sillen shumë ndryshe në një mjedis të mikrogravitetit... Pra, ne në fakt nuk e dimë, askush nuk e di nëse këto procese të kultivimit të përhapjes së mishit mund të ndodhin në të vërtetë në hapësirë."
Kështu, më 8 prill katër persona u nisen për në hapësirë me raketën e SpaceX, në misionin e parë privat në Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës, ata morën me vete një enë të vogël në madhësi si kutia e këpucëve që mbante në të qelizat e kafshëve dhe gjithçka që u nevojitet për të.
Por a ia vlen?
Edhe nëse eksperimenti është i suksesshëm dhe është vërtetuar se mishi mund të rritet në hapësirë, kjo nuk do të thotë domosdoshmërisht se është një ide e mirë.
Ka një arsye pse supermarketet lokale nuk janë të mbushura me mish të rritur nga qelizat. Në fakt, megjithëse qindra miliona dollarë janë derdhur në industri (Leonardo DiCaprio është një investitor në Aleph Farms), ky është ushqim që është i vështirë për t'u prodhuar në shkallë.
Aleph Farms po pret gjithashtu miratimin rregullator në Izrael përpara se të mund ta shërbejë atë në restorante. Ky është ushqim që nuk është vendosur ende në Tokë, e lëre më në hapësirë.
Megjithatë, ka probleme të tjera më praktike kur bëhet fjalë për rritjen e mishit në hapësirë. E para është çështja e sterilitetit.
"Qelizat e kafshëve rriten ngadalë", thotë David Humbird, një inxhinier kimik në Berkeley.
"Nëse bakteret ose kërpudhat do të futeshin në kulturë, ato do të rriteshin shumë më shpejt nga qelizat shtazore dhe thjesht do t'i merrnin, kështu që ju nuk po krijoni më qelizat shtazore. Ju po krijoni baktere. Dhe duhet t'i hidhni ato”, thotë Humbird.
Aleph Farms thotë se beson se problemi i sterilitetit mund të trajtohet, veçanërisht në hapësirën ku duhet të prodhohen sasi relativisht të vogla mishi. Por ndotja do të ishte katastrofike për një komunitet në Mars.
Sigurisht, nëse njerëzimi është serioz për vendosjen e njerëzve në Mars, si të ushqehen astronautët me ushqime të pasura me lëndë ushqyese që nuk prishen dhe kanë shije të mirë, është një rebus i rëndësishëm dhe i vështirë.
Është një gjë që vërteton se mishi mund të rritet në hapësirë, është një tjetër që provon se është mjaftueshëm i besueshëm, ose një alternativë praktike ndaj ushqimit të sjellë nga toka./Motilokal.com